Chỉ số Dow Jones là gì? Cách tính chỉ số Dow Jones

Chỉ số Dow Jones là một công cụ tài chính lâu đời và có ý nghĩa quan trọng đối với thị trường chứng khoán Hoa Kỳ. Vậy cụ thể chỉ số Dow Jones là gì, cách tính chỉ số Dow Jones như thế nào và đầu tư theo chỉ số này ra sao? Thông tin cụ thể sẽ được trình bày trong bài viết sau đây!

Chỉ số Dow Jones là gì?

Chỉ số Dow Jones là bộ chỉ số xuất hiện lâu đời và được sử dụng rộng rãi trong thị trường chứng khoán Hoa Kỳ. Với 4 nhóm chỉ số chính, Dow Jones phản ánh sự biến động của gần như toàn bộ thị trường chứng khoán của quốc gia này.

Chỉ số Dow Jones là một chỉ số chứng khoán của thị trường Mỹ được tạo ra với mục đích phản ánh mức giá trung bình của một nhóm các công ty trên thị trường. Hiện nay, nhóm chỉ số Dow Jones được chia thành nhiều loại khác nhau tương ứng với các nhóm ngành, trong đó mỗi loại sẽ có cách tính khác nhau.

Đặc biệt, với từng loại chỉ số Dow Jones thì việc lựa chọn các cổ phiếu thuộc danh sách để tính toán sẽ được thực hiện bởi ban biên tập của tờ báo The Wall Street Journal. Đồng thời, danh sách các công ty cấu thành nên chỉ số này cũng không cố định mà có thể thay đổi. Nếu một cổ phiếu không còn đủ điều kiện đáp ứng các tiêu chuẩn của cổ phiếu Blue Chip thì sẽ bị loại khỏi danh sách. 

Chỉ số Dow Jones được ra đời như thế nào?

Trên thị trường chứng khoán trước đây, các nhà đầu tư thông thường chỉ quan tâm đến những cổ phiếu mà mình đang nắm giữ mà không quá để ý đến các cổ phiếu khác. Vì vậy mà họ cũng thường chỉ dự đoán được sự tăng giảm trong ngắn hạn của từng cổ phiếu chứ không thể biết được thị trường chứng khoán nói chung đang tăng hay giảm.

Thực tế ở trên thị trường có hàng trăm thậm chí hàng nghìn cổ phiếu được niêm yết trên một sàn chứng khoán. Điều này khiến nhà đầu tư khó có thể nhanh chóng đánh giá thị trường chung. Do vậy, Charles Dow (cha đẻ của trường phái phân tích kỹ thuật) đã tìm ra một đại lượng phản ánh được xu hướng chung của toàn thị trường gọi là chỉ số chứng khoán.

Tháng 7 năm 1884, Charles Dow đã đưa ra một khái niệm về mức giá trung bình của 11 công ty vận tải. Trong đó gồm 9 công ty vận tải đường sắt của Hoa Kỳ trong tờ báo Wall Street Journal, tạo tiền đề cho chỉ số chứng khoán Dow Jones sau này.

Đến tháng 5 năm 1896, Dow Jones đã lấy giá đóng cửa của 12 công ty lớn nhất trong nhóm ngành công nghiệp Hoa Kỳ và tính trung bình mức giá của các công ty này. Mức giá đầu tiên được công bố trên tờ báo The Wall Street Journal là 40.94 USD, đây cũng chính là giá trị đầu tiên của chỉ số Dow Jones. Năm 1916, số lượng cổ phiếu để tính ra chỉ số này đã được thay đổi thành 20, sau đó tăng lên 30 vào năm 1928 và duy trì con số này đến tận ngày nay.

Phân loại chỉ số chứng khoán Dow Jones

Bộ chỉ số chứng khoán Dow Jones được phát triển bởi Charles Dow bao gồm 4 nhóm: Chỉ số bình quân công nghiệp Dow Jones, chỉ số trung bình vận tải Dow Jones, chỉ số Dow Jones dịch vụ công cộng và Dow Jones hỗn hợp. Thông tin cụ thể như sau:

• Chỉ số bình quân công nghiệp Dow Jones (Dow Jones Industrial Average – DJIA): Đây là chỉ số giá chứng khoán của ngành công nghiệp Hoa Kỳ, được sử dụng phổ biến nhất trong nhóm các chỉ số và làm thước đo của thị trường chứng khoán. DJIA được tính toán dựa trên giá cổ phiếu của 30 công ty hàng đầu, xương sống của ngành công nghiệp Hoa Kỳ.

• Chỉ số Dow Jones vận tải (Dow Jones Transportation Average – DJTA): Như đã đề cập trong phần lịch sử hình thành, đây chính là nhóm chỉ số chứng khoán được ra đời đầu tiên, đại diện cho giá chứng khoán ngành giao thông vận tải Hoa Kỳ. Hiện nay, DJTA được tính từ danh sách 20 mã cổ phiếu thuộc lĩnh vực đường sắt, hàng không và đường thủy niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán New York. 

Chỉ số Dow Jones vận tải hiện đã được sáp nhập vào chỉ số Dow Jones hỗn hợp. Tuy nhiên hầu hết các công ty đường sắt tại Mỹ vẫn thực hiện tính toán chỉ số này nhằm đánh giá được thực trạng ngành. Ngoài ra, các sàn Forex hiện nay vẫn đưa DJTA vào danh mục các chỉ số được giao dịch trên thị trường. 

• Chỉ số Dow Jones dịch vụ công cộng (Dow Jones Utility Average – DJUA): Đây là chỉ số giá chứng khoán của ngành dịch vụ công cộng, được tính toán trên cơ sở 15 công ty lớn mạnh nhất thuộc lĩnh vực khí đốt và điện ở Hoa Kỳ. DJUA được công bố lần đầu tiên trên tờ The Wall Street Journal vào năm 1929.
• Chỉ số Dow Jones hỗn hợp bình quân: Đây là chỉ số chung cho 65 mã cổ phiếu được tổng hợp từ 3 loại chỉ số đề cập ở trên: DJIA, DJTA và DJUA.

Trong số 4 chỉ số Dow Jones thì DJIA là được sử dụng phổ biến nhất trên thị trường chứng khoán Mỹ và có chức năng làm thước đo cho thị trường này. Do vậy, khi đề cập đến chỉ số Dow Jones thì thông thường sẽ nhắc đến chỉ số công nghiệp Dow Jones.

Cách tính chỉ số Dow Jones

Để tính toán chỉ số Dow Jones thì sẽ cần sử dụng phương pháp bình quân giản đơn. Đây đồng thời cũng là phương pháp tính được áp dụng cho các chỉ số khác như JP225 của Nhật, chỉ số MBI của Ý, … Cụ thể, giá trị của chỉ số sẽ bằng tổng giá trị thị trường của các cổ phiếu chia cho số lượng cổ phiếu trong danh sách tính. 

Công thức: DJIA = ∑Pi /n

Trong đó:

• Pi là giá của từng cổ phiếu thuộc danh sách.
• n là số lượng cổ phiếu được tính toán trong danh sách. (Đối với DJIA thì n = 30)

Tuy nhiên cần lưu ý rằng trong quá trình tính toán, giá trị của chỉ số có thể thay đổi mặc dù giá của cổ phiếu không đổi. Điều này xảy ra bởi một số nguyên nhân tác động như: các yếu tố liên quan đến nghiệp vụ vốn của doanh nghiệp (tách cổ phiếu, gộp cổ phiếu, phát hành cổ phiếu mới, thưởng cổ phần, cổ phiếu trong rổ đại diện bị giảm giá vào những ngày giao dịch không có cổ tức, bán chứng quyền,…). 

Do vậy, để chỉ số phản ánh đúng sự biến động của giá cổ phiếu trên thị trường cũng như loại bỏ được các yếu tố tác động trên, người ta đã sử dụng một ước số – divisor. Ước số này có giá trị thay đổi liên tục khi có bất kỳ sự kiện liên quan đến nghiệp vụ vốn của các doanh nghiệp như đã nêu trên. 

Cách tính chỉ số Dow Jones được điều chỉnh như sau:

DJIA = ∑Pi /D.

• Trong đó D chính là số chia. 

Xem biểu đồ chỉ số Dow Jones ở đâu?

Để xem các thông tin liên quan đến chỉ số Dow Jones và biểu đồ kỹ thuật của chỉ số này, bạn đọc có thể truy cập vào các trang thông tin về đầu tư, chứng khoán. Các thông tin về biến động giá qua thời gian được trình bày tương tự như biểu đồ cổ phiếu thông thường. Do đó, bạn có thể dễ dàng xem và áp dụng phân tích thông tin.

Ứng dụng chỉ số Dow Jones trong hoạt động đầu tư như thế nào?

Đối với thị trường chứng khoán giao dịch hàng ngày, do Dow Jones là chỉ số chứng khoán thuộc thị trường Hoa Kỳ nên chỉ có các nhà đầu tư Mỹ mới có thể tham gia đầu tư theo chỉ số. 

Ngoài ra, có một số hình thức đầu tư áp dụng chỉ số Dow Jones khác cho các nhà đầu tư muốn tham gia đó là: Đầu tư thông qua công cụ chứng khoán phái sinh như hợp đồng quyền chọn, hợp đồng tương lai hoặc thông qua các cổ phiếu thuộc danh sách cổ phiếu cấu thành chỉ số này.

• Đầu tư theo hợp đồng quyền chọn (Option Contract): Để đầu tư chỉ số Dow Jones thông qua hợp đồng quyền chọn thì thông thường các nhà đầu tư giao dịch nhiều nhất với hợp đồng quyền chọn mã cổ phiếu DJX. Mã này được phát hành bởi The Chicago Board Options Exchange (CBOE) – Sàn giao dịch quyền chọn Chicago.

• Giao dịch hợp đồng tương lai (Future Contract): Để đầu tư chỉ số Dow Jones thông qua hợp đồng tương lai thì sản phẩm được lựa chọn nhiều nhất là Hợp đồng tương lai E-mini Dow Jones. Sản phẩm này được thực hiện giao dịch tại Sàn giao dịch hàng hóa Chicago với tên Chicago Mercantile Exchange (CME) và Sàn giao dịch Chicago với tên là Chicago Board of Trade (CBOT).
• Ngoài ra, nhà đầu tư cũng có thể đầu tư chỉ số Dow Jones thông qua các quỹ hoán đổi danh mục ETF. Một số quỹ ETF điển hình có thể kể đến như Dow Diamonds, Diamonds Trust, The Proshares Trust Ultra Dow 30,… Thông thường các quỹ ETF sẽ nắm giữ toàn bộ các cổ phiếu có trong rổ cổ phiếu cấu thành chỉ số Dow Jones hoặc cố gắng phản ánh gần nhất sự biến động của chỉ số này. 

Trên đây là tổng quan các thông tin cơ bản về chỉ số Dow Jones cũng như cách tính chỉ số Dow Jones. Có thể thấy, Dow Jones không chỉ phản ánh sức khỏe của nền kinh tế Hoa Kỳ mà còn phần nào cho thấy bức tranh về tình hình chung của nền kinh tế toàn thế giới. Do đó, nếu bạn đọc thực sự muốn tham gia thị trường đầu tư thì hãy tìm hiểu thêm và cập nhật thông tin về chỉ số này nhé!