Khi nào nên gọi vốn đầu tư? Các bước kêu gọi vốn

Cho dù ý tưởng khởi nghiệp của bạn là mở quán cà phê nhỏ hay những ý tưởng lớn thì bạn vẫn cần phải có vốn để hoạt động. Thời gian vừa qua gọi vốn như là một trào lưu của khởi nghiệp. Tuy nhiên, để gọi vốn thành công không phải là điều dễ dàng. Vậy làm thế nào để gọi vốn đầu tư thành công? Khi nào nên kêu gọi vốn đầu tư?

Kêu gọi vốn đầu tư là gì?

Kêu gọi vốn đầu tư là thuật ngữ được sử dụng phổ biến trong đầu tư kinh doanh. Gọi vốn hiểu một cách đơn giản là hoạt động mà doanh nghiệp hoặc các startup đưa ra các bước nhằm thuyết phục các nhà đầu tư rót vốn vào cho doanh nghiệp/dự án của mình.

Nói một cách dễ hiểu, đây là hoạt động mà một nhà gọi vốn trình bày ý tưởng kinh doanh của mình và sau đó kêu gọi nhà đầu tư ủng hộ, rót vốn vào dự án đó. Qua đó giúp dự án hay sản phẩm dịch vụ phát triển ra thị trường.

Khi nào nên kêu gọi vốn đầu tư

Các nhà đầu tư chỉ rót vốn khi họ thực sự đã bị thuyết phục. Trước rào cản về doanh số, chiến lược, doanh nghiệp cần phải cho thấy được tiềm năng, tầm nhìn của mình.

Tuy nhiên, yếu tố quyết định vẫn chính là sự tin tưởng giữa hai bên. Xác định thời điểm gọi vốn cũng là yếu tố then chốt để nâng cao khả năng thành công khi kêu gọi nhà đầu tư rót vốn. Về cơ bản cần chú ý các vấn đề sau đây khi kêu gọi vốn đầu tư:

Kêu gọi vốn khi thực sự cần thiết và đã có sự chuẩn bị trước

Bạn cần nguồn kinh phí để đầu tư và ý tưởng kinh doanh có thể thuyết phục được nhà đầu tư, lúc đó hãy kêu gọi vốn. Bạn nên chuẩn bị kỹ càng bao gồm các bước thuyết trình để nâng cao xác suất thành khi gọi vốn. 

Nhà đầu tư sẽ không rót vốn theo cảm xúc mà dựa vào nhìn nhận về dự án, sản phẩm của doanh nghiệp. Cho nên trước khi kêu gọi vốn đầu tư bạn nên chuẩn bị các bước thật tốt để thuyết phục nhà đầu tự tin tưởng vào dự án của mình. Hãy cho họ thấy việc mà bạn làm khi có khoản tiền đầu tư sẽ kèm theo mức độ khả thi cao.

Chỉ gọi vốn khi nguồn vốn đó giúp doanh nghiệp phát triển

Mục đích chính của việc gọi vốn vẫn là thu về nguồn kinh phí đầu tư để phát triển dự án và sản phẩm dịch vụ của mình. Cho nên bạn hãy chắc chắn nguồn vốn mà bạn kêu gọi từ nhà đầu tư có thể giúp cho doanh nghiệp phát triển.

Đối với doanh nghiệp đang trong giai đoạn khởi nghiệp: Hãy kêu gọi vốn khi cần đầu tư vào việc nâng cấp, sửa chữa, mua các thiết bị, máy móc phục vụ việc kinh doanh.

Đối với doanh nghiệp vừa mới thành lập: Việc kêu gọi vốn đầu tư có thể theo các giai đoạn, như sau: 

• Giai đoạn 1: Doanh nghiệp cần chi phí xây dựng sản phẩm và tiếp cận khách hàng mục tiêu.
• Giai đoạn 2: Doanh nghiệp cần nguồn kinh phí để phát triển ngoài thực tế.
• Giai đoạn 3: Doanh nghiệp đạt được các mục tiêu ban đầu và cần kêu gọi vốn đầu tư nhằm thúc đẩy sự phát triển của  doanh nghiệp. 

Các hình thức gọi vốn đầu tư

Làm sao để có được tiền để bắt đầu kinh doanh? Đó là câu hỏi mà bất kỳ Startup nào cũng gặp phải khi cần tìm kiếm nguồn vốn đầu tư để biến ý tưởng thành hiện thực. Dưới đây là một vài hình thức gọi vốn, giúp bạn có thể bắt đầu thực hiện ý tưởng của mình.  

Vốn của chính mình

Hiện nay có khoảng 90% hoạt động khởi nghiệp bắt đầu từ nguồn vốn của chính mình. Bạn có thể sẽ mất một khoảng thời gian dài để tiết kiệm một khoản tiền nhưng sẽ không phải đánh mất quyền kiểm soát hoặc sở hữu cổ phần. 

Doanh nghiệp là của bạn nên các cam kết và yêu cầu cần phải thực hiện khi nhận vốn chứ không có gì là miễn phí. Vốn tự thân vận động sẽ giúp bạn không bị vướng vào các khoản vay lớn cũng như tránh phải thanh khoản hàng tháng.

Huy động gia đình bạn bè

Tìm đến sự hỗ trợ từ người thân và bạn bè thường tốt hơn so với việc tìm nguồn hỗ trợ bên ngoài. Mở lời vay mượn gia đình và bạn bè thường không dễ dàng. Trước khi huy động vốn đầu tư từ họ, bạn nên có kế hoạch rõ ràng về việc kinh doanh, giải thích về những gì bạn đang chuẩn bị làm, cần vốn đầu tư bao nhiêu, định hướng kinh doanh như thế nào.

Đồng thời bạn cho họ biết trong bao lâu thì bạn dự tính sẽ có lời và hoàn trả lại vốn đã vay. Đây cũng là cách thuyết phục nhất để họ yên tâm khi biết được mình đang đầu tư nguồn tiền vào đâu, thời gian có thể lấy lại vốn, từ đó đưa ra quyết định hỗ trợ vốn cho bạn.

Gọi vốn cộng đồng

Đây là một nguồn tài trợ mới, nơi mà ai cũng có thể tham gia. Đây là hình thức huy động vốn dựa vào sự ủng hộ của công chúng hay còn gọi là tài trợ từ đám đông. 

Vay vốn từ ngân hàng

Hình thức gọi vốn này phù hợp với những doanh nghiệp đã khởi động và cũng kiếm được tiền. Lúc này, bạn có thể vay tín chấp tại các ngân hàng. Đây cũng là một kênh phổ biến để gọi vốn nhưng bù lại bạn cần phải trả tiền lãi hàng tháng cho ngân hàng.

Kêu gọi vốn qua các chương trình truyền hình thực tế

Hiện nay tại Việt Nam có nhiều chương trình truyền hình thực tế về việc kêu gọi vốn giúp doanh nghiệp, các startup có thể tìm nhà đầu tư cho các dự án của mình với vốn kêu gọi khá cao. 

Một trong số các chương trình thực tế được cộng đồng khởi nghiệp quan tâm là gọi vốn Shark Tank. Chương trình đã trải qua nhiều mùa ghi hình và nhiều doanh nghiệp đã kêu gọi vốn thành công và phát triển dự án của mình.

Ưu điểm của chương trình thực tế là quy tụ nhiều cá nhân nổi tiếng trong ngành nghề kinh doanh, các cố vấn đều là những CEO của những công ty có tiếng trên thị trường.

Cách kêu gọi vốn đầu tư thành công

Để khởi nghiệp thành công thì việc đầu tiên bạn phải có kỹ năng gọi vốn. Dưới đây là một vài mẹo cần thiết để việc gọi vốn diễn ra suôn sẻ hơn:

Bạn cần có một ý tưởng tốt

Bạn cần có một ý tưởng tốt, ít nhất là được người thân, bạn bè đánh giá cao. Không ít mô hình startup được hình thành chỉ để thỏa sức đam mê cá nhân, mà không có ý tưởng gì độc đáo. Nếu bạn có một ý tưởng khác lạ thì đừng ngần ngại chia sẻ chúng vì chắc chắn sẽ có nhiều người thích thú với điều đó.

Điều này được thể hiện qua việc dự án đó có tiềm năng, có tính khả thi cùng với sự sáng tạo. Bạn cần cho các nhà đầu tư thấy được ý tưởng có tính khả thi cao, nếu đầu tư vốn vào thì có thể mang lại lợi nhuận.

Xem thêm:

Chiến lược đại dương xanh là gì? Nguyên tắc và công cụ xây dựng thế nào?

Thay vì theo đuổi các nhà đầu tư, hãy biết cách làm cho họ theo đuổi bạn

Yếu tố này nằm ở việc bạn biết cách gây ấn tượng. Để làm được điều này, bạn cần thuyết phục nhà đầu tư thông qua ý tưởng của mình. Hãy cho họ thấy dự án có một tảng đáng tin cậy như: 

• Có một đội ngũ sáng lập viên mạnh.
• Có các cố vấn dày dặn kinh nghiệm.
• Có công nghệ tự phát triển hiệu quả, khó sao chép tạo ra lợi thế cạnh tranh trên thị trường.
• Có đối tác và những mối quan hệ tốt.
• Có Demo sản phẩm.
• Có thể cung cấp cho một vài khách hàng đầu tiên.
• Có lượng khách đã mua sản phẩm/dịch vụ

Lựa chọn cách thức kêu gọi vốn phù hợp

Hiện nay có nhiều cách thức gọi vốn khác nhau mà doanh nghiệp, các startup có thể lựa chọn. Bạn có thể cân nhắc hình thức phù hợp với mình nhất để kêu gọi đầu tư. Một số hình cách thức mà bạn kêu gọi vốn như gọi vốn đầu tư qua các trang web huy động vốn từ cộng đồng, tìm kiếm nguồn vốn từ ngân hàng, quỹ đầu tư mạo hiểm,…

Các bước kêu gọi vốn đầu tư

Để kêu việc gọi vốn thành công, bạn hãy chuẩn bị các bước dưới đây và tuân thủ theo từng bước. 

Bước 1: Lên kế hoạch

Ở bước này bạn cần lên kế hoạch chi tiết nhất để gọi vốn, vạch rõ ra các định hướng và mục đích sau khi có nguồn vốn đầu tư. Cụ thể là:

• Bảng kế hoạch về dự án sẽ kêu gọi vốn đầu tư
• Định hướng phát triển của doanh nghiệp trong tương lai như thế nào
• Tiềm năng phát triển của doanh nghiệp và dự án
• Mục tiêu sau khi kêu gọi vốn đầu tư thành công

Bước 2: Lựa chọn nhà đầu tư 

Có nhiều nhà đầu tư và mỗi người sẽ có cách làm việc, định hướng riêng, do đó, xác định được nhà đầu tư là yếu tố để bạn dễ dàng thành công hơn. Bạn hãy chọn các nhà đầu tư có lập trường tương đồng với mục đích gọi vốn cho dự án của bạn hoặc những người có cùng định hướng phát triển với dự án bạn đang gọi vốn.

Bước 3: Chuẩn bị bài thuyết trình cho dự án

Đây là bước quan trọng quyết định bạn tìm được nhà đầu tư rót vốn vào dự án hay không. Để chuẩn bị tốt một bài thuyết trình cần đầy đủ các nội dung sau:

• Ý tưởng kinh doanh, ý tưởng dự án là gì?
• Dự án có lợi thế gì? Tiếp cận nhóm đối tượng khách hàng nào? Mục đích của dự án ra sao?
• Dự án thuộc ngành nào?
• Dòng tiền sẽ từ đâu đến?
• Dự án có đội ngũ cộng sự hay không? Nếu có họ là  ai?
• Dự án thử nghiệm hay chưa? Có khách hàng nào trải nghiệm chưa? Kết quả như thế nào?
• Lợi thế cạnh tranh của dự án kinh doanh trên thị trường

Bài thuyết trình cần chi tiết và rõ ràng mới thuyết phục sự quan tâm của các nhà đầu tư.

Bước 4: Đưa ra mức độ mong muốn và định giá dự án

Đây là bước giúp nhà đầu tư biết được bạn cần khoảng bao nhiêu vốn cho dự án, tương đương bao nhiêu phần trăm cổ phần. Mục đích của việc đưa ra các định giá này là để các nhà đầu tư nắm rõ hơn hướng đi của bạn và đánh giá được tính khả thi của dự án mà bạn đang kêu gọi vốn.

Bước 5: Tự bỏ vốn cho dự án của chính mình 

Bạn chính là một nhà đầu tư của dự án mà mình đang kêu gọi vốn đầu tư. Nguồn vốn này thực sự cần thiết để bạn xây dựng chiến lược ban đầu để cho dự án hoạch định được tốt, chỉnh chu hơn cho nhà đầu tư. Nắm bắt được điều này sẽ giúp bạn tăng tỷ lệ thành công hơn khi kêu gọi vốn đầu tư.

Lưu ý khi kêu gọi vốn đầu tư

Kêu gọi vốn chưa bao giờ là việc dễ dàng. Rất nhiều người đã thất bại khi kêu gọi vốn. Để việc gọi vốn diễn ra thành công, bạn cần lưu ý:

Cần dành nhiều thời gian trong việc xây dựng kế hoạch kêu gọi vốn đầu tư

Chuẩn bị càng kỹ càng thì khả năng thành công sẽ càng cao. Để gọi vốn đầu tư được hiệu quả, bạn nên chia quá trình này thành 4 giai đoạn: 

• Hoàn thành bản mô tả về dự án, kế hoạch kinh doanh bạn cần kêu gọi vốn đầu tư
• Lập danh sách các nhà đầu tư tiềm năng
• Tiếp cận nhà đầu tư
• Thương lượng, thuyết phục các nhà đầu tư rót vốn.

Cần tiến hành nghiên cứu nhà đầu tư 

Trước khi kêu gọi vốn, bạn nên xác định và nghiên cứu những nhà đầu tư để lựa chọn phù hợp các nhà đầu tư cho dự án, kế hoạch kinh doanh của mình. Khi hiểu về nhà đầu tư và lựa chọn được người phù hợp, hãy dùng các thông tin liên quan mà bạn đã nghiên cứu trước đó để thuyết phục họ. Bạn cần có một kế hoạch chi tiết, bài bản để thuyết phục nhà đầu tư. Hãy tóm tắt ngắn gọn ý tưởng và làm nó trở nên dễ hiểu nhưng phải khả thi trong mắt nhà đầu tư.

Bạn nên nêu rõ ra các mục tiêu cụ thể của dự án ở giai đoạn. Tốt nhất bạn hãy tập trung nêu đặc điểm độc đáo của ý tưởng, điểm riêng của dự án so với các sản phẩm khác trên thị trường.

Nhận sự giúp đỡ của những người có chuyên môn 

Gọi vốn đầu tư cho hoạch kinh doanh lần đầu rất quan trọng. Bạn cần đến sự giúp đỡ của những chuyên gia tư vấn, những người có chuyên môn trong lĩnh vực. Những người này sẽ có kinh nghiệm để hướng dẫn, phân tích, tư vấn giúp bạn nắm bắt tốt khi kêu gọi vốn đầu tư.

Lên kế hoạch dự phòng

Để việc thương lượng, thuyết phục góp vốn đầu tư được diễn ra suôn sẻ hơn bạn cần có các kế hoạch dự phòng.

Trên thị trường kinh doanh ngày càng khắc nghiệt như hiện nay, doanh nghiệp bạn cần có vốn đầu tư mạnh thì mới có thể phát triển bền lâu. Do đó, việc kêu gọi vốn là phần việc quyết định đến giá trị dự án. Hy vọng với những thông tin trên đây bạn đã hiểu rõ cách kêu gọi vốn đầu tư hiệu quả cũng như các lưu ý quan trọng. Qua đó nhằm nâng cao tỷ lệ thành công khi thực hiện hoạt động gọi vốn đầu tư của mình.