Room tín dụng là gì? Hé lộ room tín dụng mới nhất của 18 ngân hàng

Room tín dụng là thuật ngữ quen thuộc của ngành tài chính, bất cứ ai tiếp cận các gói tín dụng hay khoản vay của ngân hàng chắc hẳn đều đã nghe qua. Trong thời gian gần đây, ngân hàng nhà nước đang cấp thêm hạn mức tín dụng cho các ngân hàng TMCP. Vậy room tín dụng là gì? Ngân hàng nhà nước phân bổ Room tín dụng thế nào? Cùng Finhay tìm hiểu chi tiết về nội dung này trong bài viết sau.  

Room tín dụng và các khái niệm liên quan

Room tín dụng là gì?

Hiểu theo nghĩa đen, “room”có nghĩa là căn phòng, chỉ phạm vi hay sức chứa. Có thể hiểu, room tín dụng là giới hạn cho vay hay giới hạn cấp tín dụng của ngân hàng. Trong đó, giới hạn cấp tín dụng là phạm vi tài chính mà ngân hàng cam kết cung cấp cho người vay.

Room tín dụng chính thức xuất hiện tại thị trường Việt Nam từ năm 2011, khi ấy nền kinh tế nước ta đang trải qua một giai đoạn biến động lớn với tỷ lệ lạm phát cực kỳ cao. Để hạn chế tình trạng đó, Ngân hàng nhà nước (NHNN) sẽ công bố room tín dụng quy định tặng trưởng tối đa vào đầu mỗi năm.

Dựa trên mức quy định này mà NHNN sẽ phân phối tỷ lệ room tín dụng khác nhau cho các ngân hàng thương mại (NHTM) trong nước, tỷ lệ này được quyết định dựa vào sức khỏe tài chính cũng như hiệu quả quản lý tín dụng của các ngân hàng. 

Ví dụ: 

Đầu năm 2022, hạn mức tăng trưởng tín dụng của ngân hàng X là 10%. Ngân hàng X có quy mô tín dụng là 100.000 tỷ đồng. Vậy trong năm 2022, ngân hàng X được cấp tín dụng tối đa là:  100000 x 110% = 110.000 tỷ

Hết Room tín dụng là gì? 

Hết room tín dụng hay cạn room tín dụng dùng để chỉ trường hợp ngân hàng đã sử dụng hết giới hạn tín dụng mà NHNN quy định và không thể tiếp tục cho vay. Việc này sẽ gây ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của ngân hàng cũng như các cá nhân, tổ chức có nhu cầu vay tín dụng.

Như đã nói ở trên, tỷ lệ phân phối room tín dụng sẽ được quyết định dựa trên sức khỏe tài chính của hiệu quả quản lý tín dụng của một ngân hàng. Khi một NHTM được phân chia mức tỷ suất tăng trưởng tín dụng thấp hơn so với cùng kỳ năm trước hoặc thấp hơn các NHTM trong cùng hệ thống có nghĩa là ngân hàng đó có mức rủi ro tài chính cao trong quá khứ so với các đối thủ cạnh tranh.

Rủi ro này có thể đến từ việc ngân hàng cho vay lớn gấp nhiều lần so với vốn chủ sở hữu hoặc tập trung và các ngành có rủi ro cao như trái phiếu doanh nghiệp, bất động sản…

Nới room tín dụng là gì?

Nới room tín dụng ngân hàng hiểu đơn giản là việc NHNN tăng mức giới hạn cho vay của NHTM. Khi hết room tín dụng thì NHTM không thể tiếp tục cho vay. Lúc này, NHTM sẽ có nhu cầu nới room tín dụng, nhu cầu này có được đáp ứng hay không sẽ được quyết định sau khi NHNN rà soát và kiểm tra.

Vì sao Ngân hàng Nhà nước lại quy định hạn mức room tín dụng?

Room tín dụng được đặt ra nhằm quản lý chặt chẽ khả năng tăng trưởng cũng như chất lượng tín dụng của hệ thống ngân hàng, hai mục tiêu này luôn được đặt song song với nhau. 

Tốc độ tăng trưởng tín dụng được kiểm soát

Trước khi có sự can thiệp của room tín dụng, tốc độ tăng trưởng tín dụng đã từng chạm ngưỡng 30 – 50%. Đây là mức tăng trưởng vượt quá khả năng quản trị của các NHTM. Từ đó dẫn đến nhiều hệ lụy cho ngành tài chính như mất cân đối vốn, lạm phát hay mất khả năng thanh toán. Việc sử dụng room tín dụng là cần thiết để đặt ra một giới hạn an toàn cho việc cấp tín dụng ngân hàng.

Chất lượng tín dụng được đảm bảo

Room tín dụng giúp các ngân hàng ý thức được khả năng cho vay là có hạn và sẽ cẩn trọng hơn khi lựa chọn khách hàng. Tiêu chuẩn cho vay được đặt ra chặt chẽ cùng việc ưu tiên các hồ sơ minh bạch sẽ hạn chế phát sinh nợ xấu.

Bên cạnh đó, người vay là cá nhân hay tổ chức có hiểu biết về room tín dụng cũng hiểu rằng ngân hàng chỉ có thể cho vay trong khả năng có hạn nên sẽ có sự cẩn trọng về số tiền vay và phương thức sử dụng.

Ngoài ra, NHNN cũng có chính sách siết room tín dụng nhằm hạn chế sự tăng trưởng quá mức của một số ngành, điển hình như bất động sản hay chứng khoán.

Ngân hàng Nhà nước phân bổ room tín dụng như thế nào?

Năm 2022, NHNN định hướng tăng trưởng tín dụng khoảng 14% tại Chỉ thị số 01/CT-NHNN ngày 13/1/2022 gồm những điều chỉnh phù hợp với diễn biến và tình hình thực tế. Con số 14% là mục tiêu định hướng dựa trên các yếu tố:

• Tăng trưởng tín dụng thực tế năm 2021 (đạt 13,61% so với 12,17% của năm 2020)
• Mục tiêu tăng trưởng GDP khoảng 6,5%.
• Lạm phát khoảng 4% và dự toán ngân sách nhà nước theo Nghị quyết số 34/2021/QH15.

Căn cứ theo định hướng tăng trưởng tín dụng 14%, NHNN cho biết đã phân bổ mức tăng trưởng tín dụng 2022 cho từng tổ chức tín dụng trên hai cơ sở chính:

• Thứ nhất, mức phân bổ được xác định theo đánh giá hoạt động của từng tổ chức tín dụng dựa trên các tiêu chí và cách tính điểm chi tiết tại Thông tư 52/2018/TT-NHNN.
• Thứ hai, dựa trên một số yếu tố cụ thể hóa chính sách và triết lý hoạt động của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước. Chẳng hạn như tiêu chuẩn hạ lãi suất cho vay nhằm hỗ trợ người dân và doanh nghiệp hay tiêu chí tổ chức tín dụng tham gia hỗ trợ xử lý các ngân hàng yếu kém để làm cơ sở để nâng hoặc hạ chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cho các tổ chức tín dụng.

Cập nhật room tín dụng mới của 18 ngân hàng

Theo báo cáo phân tích ngành ngân hàng mới được công bố, có khoảng 18 ngân hàng thương mại đã được NHNN nới room tín dụng. Nhìn chung, NHNN vẫn ưu tiên các NHTM có cơ cấu và hoạt động tín dụng lành mạnh, cơ cấu lại các tổ chức tài chính kém hiệu quả.

18 NHTM được nới room tín dụng chiếm khoảng 80% tín dụng của toàn hệ thống. Theo đánh giá của nhóm chuyên gia, hạn mức tín dụng mới sẽ đưa tổng tăng trưởng tín dụng đạt khoảng 13% vào cuối năm, tiệm cận với mục tiêu NHNN đặt ra là 14%. Điều đó chứng tỏ rằng việc có thêm đợt nới room tín dụng trong năm 2022 là vô cùng hạn chế. 

Danh sách NHTM được nới room tín dụng và tỷ lệ nới hạn mức tăng trưởng tín dụng của mỗi ngân hàng được cập nhật trong bảng dưới đây:

Với tình hình hiện nay, có thể nhận định rằng tăng trưởng tín dụng đang chậm lại một cách rõ rệt. Dù có nhiều ý kiến đề xuất nâng mục tiêu tăng trưởng tín dụng của toàn hệ thống lên 15 – 16% nhưng NHNN quyết định duy trì mục tiêu 14% vào đầu năm nay. 

Điều đó cho thấy sự thận trọng của NHNN trước những biến động của nền kinh tế, NHNN cũng muốn ngăn cản một cuộc chạy đua tăng lãi suất có thể hình thành trong bối cảnh nhu cầu tín dụng trong nước đang vô cùng mạnh mẽ. 

Có thể thấy, Room tín dụng đóng vai trò như giới hạn an toàn cho mức tăng trưởng tín dụng trong hệ thống NHNN, nó đang cho thấy những tác động tích cực đến nền kinh tế, giúp hạn chế lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô. Hy vọng qua bài viết trên đây, bạn đã hiểu rõ hơn về room tín dụng, từ đó có thêm các thông tin hữu ích trong quá trình đầu tư tài chính của mình.