Vay nặng lãi là gì? Tác động và ảnh hưởng đối với xã hội

Hoạt động cho vay nặng lãi đang diễn ra thường xuyên, gây nhiều ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân, trật tự xã hội. Có thể bạn đã từng vay nặng lãi hay cho vay với lãi suất cao, nhưng ít người hiểu rõ đặc điểm của hành động này. Hiểu vay nặng lãi là gì và những quy định mới về cho vay nặng lãi sẽ giúp bạn tránh những rắc rối phiền toái liên quan đến hoạt động tài chính này.

Hoạt động cho vay nặng lãi là gì?

Luật hình sự có quy định rõ ràng về hoạt động cho vay nặng lãi. Cụ thể, Vay nặng lãi là hành động Bên cho vay cho Bên vay tiền vay với lãi suất cao gấp 5 lần mức lãi suất quy định, tại Khoản 1, Điều 468 của Bộ luật Dân sự.

Mức lãi suất cao nhất được phép cho vay theo quy định của Bộ luật dân sự là 20%/năm giá trị của khoản tiền vay đã được xác định là hoạt động cho vay nặng lãi. Điều này nghĩa là một khoản vay sẽ trở thành vay nặng lãi nếu lãi suất của khoản vay đó > 20%/năm

Khá nhiều người khi đi vay tiền với lãi suất cao nhưng không biết cách tính lãi suất và số tiền phải trả dẫn đến rủi ro tài chính. Vậy cách tính cho vay nặng lãi như thế nào?

Thực tế, không có công thức tính cho vay nặng lãi nào cả. Tất cả các hoạt động cho vay lãi suất cao đều được bên cho vay xác định một cách tự phát. Nhưng nhìn chung, bạn có thể xác định số tiền lãi ngày của hoạt động cho vay nặng lãi bằng công thức sau:

Số tiền lãi/ ngày = số dư thực tế * lãi suất tính lãi/365

Hoặc công thức:

Số tiền lãi trên ngày = lãi suất/1.000.000

Ví dụ: Bên A cho Bên B với số tiền 10 triệu đồng, với lãi suất 5 nghìn/1 triệu/1 ngày. Thì số tiền lãi phải trả hàng ngày sẽ là 5*10= 50 nghìn/ngày. 

Cập nhật quy định mới nhất về cho vay nặng lãi

Hoạt động cho vay tín dụng đen được quản lý nghiêm ngặt trong bộ Luật hình sự. Hiểu về các quy định về cho vay nặng lãi sẽ giúp bạn tránh được các vi phạm hoặc rủi ro đáng tiếc.

Xác định mức lãi suất như thế nào là cho vay nặng lãi?

Trong nghị định 167/2013/NĐ-CP có quy định, mức lãi suất cho vay vượt quá 150% lãi suất của ngân hàng nhà nước Việt Nam thì được coi là cho vay nặng lãi. Tuy nhiên, theo quy định mới trong nghị định 144/2021/NĐ-CP chính thức có hiệu lực thì, mức lãi suất cho vay không vượt quá 20%/năm.

Như vậy, mức lãi suất 20%/năm là giới hạn. nếu vượt qua mức lãi suất này, sẽ được quy vào tội cho vay nặng lãi và bị xử phạt theo quy định.

Cho vay lãi cao có phạm tội không?

Hoạt động cho vay lãi cao sẽ được quy kết là hành vi phạm tội và có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Nếu hoạt động cho vay nặng lãi đi kèm với các hành vi sau:

• Số tiền thu lợi bất chính từ hoạt động cho vay nặng lãi từ 30 triệu đồng trở lên.
• Trường hợp thực hiện nhiều lần hành vi cho vay nặng lãi.
• Trường hợp cho vay nặng lãi nhiều lần, nhưng mỗi lần dưới 30 triệu, tổng các lần trên 30 triệu thì vẫn bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
• Trường hợp người cho vay thực hiện các hành động đòi nợ: Dùng vũ lực, đe dọa, bôi nhọ, gây thương tích… Với người vay sẽ được coi là phạm tội và bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
• Trường hợp cho vay nặng lãi nhưng chưa kịp thu lợi bất chính, số tiền trên 30 triệu đồng cũng bị quy kết trách nhiệm hình sự với khung hình phạt tương ứng.

Xử phạt tội cho vay nặng lãi như thế nào?

Từ ngày 01 tháng 01 năm 2022, nghị định 144/2021/NĐ-CP chính thức được áp dụng, với các quy định xử phạt hành vi cho vay nặng lãi cụ thể. Ngoài ra, việc xử phạt tội cho vay nặng lãi có thể căn cứ vào điều 201 Bộ luật hình sự, với mức phạt tiền tối thiểu từ 50 triệu đồng hoặc có thể bị phạt tù.

Tác động và ảnh hưởng của vay nặng lãi đến xã hội

Hoạt động cho vay nặng lãi tác động và ảnh hưởng xấu đến trật tự an ninh xã hội, đem lại nhiều hệ lụy:

• Hoạt động tín dụng đen, cho vay nặng lãi gây rối trật tự an toàn xã hội, gia tăng các hoạt động bạo lực, uy hiếp, sử dụng vũ lực, cưỡng đoạt, chiếm đoạt tài sản với người dân/người đi vay hay người thân trong gia đình.
• Hoạt động cho vay tín dụng với lãi suất cao gây gánh nặng tài chính lên người đi vay và gia đình. Lãi suất cao, số tiền thu lợi bất chính sẽ ảnh hưởng đến tình hình kinh tế của nhiều người.
• Cho vay nặng lãi khiến nhiều gia đình tan cửa, nát nhà, mất đi người thân. Do số tiền lãi và tiền nợ quá lớn, cộng dồn không thể trả, khiến nhiều người có những suy nghĩ tiêu cực.

Hiện nay, hoạt động cho vay nặng lãi len lỏi đến từng ngóc ngách, khu dân cư, vùng nông thôn. Tác động của tín dụng đen cho vay nặng lãi nặng nề đến người cho vay, gia đình và cả xã hội.

Cho vay nặng lãi và bị ép viết giấy vay nợ có phải trả không?

Hành động cho vay nặng lãi và ép viết giấy vay nợ khá phổ biến. Nhiều người băn khoăn khi rơi vào trường hợp này có phải trả nợ không?

Khi bị ép viết giấy nợ do khoản vay nặng lãi, người đi vay sẽ không phải trả khoản nợ này. Nếu gặp trường hợp này, nạn nhân nên gọi điện và trình báo với cơ quan công an để được xử lý, bảo vệ. Bởi số tiền viết giấy nợ là thu lợi bất chính của đối tượng nên không được bảo vệ trước pháp luật. Đồng thời, đối tượng sẽ bị xử phạt theo quy định trong Luật Hình sự về tội cho vay nặng lãi và các hành vi liên quan.

Làm gì khi bị đối tượng cho vay nặng lãi uy hiếp dùng vũ lực đòi nợ?

Mặc dù biết số tiền phải trả rất lớn khi đi vay nặng lãi, rủi ro bị uy hiếp đòi nợ cao, nhưng nhiều người vẫn chọn giải pháp này. Vậy cần làm gì khi bị đối tượng cho vay nặng lãi uy hiếp đòi nợ?

• Người dân cần báo ngay với cơ quan chức năng, công an quản lý khu vực gần nhất để được bảo vệ. Hiện nay, hoạt động truy quét các đối tượng cho vay nặng lãi diễn ra khá nhiều nhưng chưa thể xóa bỏ được. Bởi cho vay tín dụng đen như những chân rết, đã và đang len lỏi vào đời sống người dân. 
• Người dân không nên viết giấy nợ liên quan đến số tiền vay nặng lãi. Liên hệ với cảnh sát khi có bị các đối tượng cho vay nặng lãi uy hiếp, đòi nợ.
• Tuyệt đối không được chọn các giải pháp như: Tự tử, bán nhà, bán đất để trả nợ cho đối tượng.

Hy vọng những chia sẻ trên đây sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về hành vi cho vay nặng lãi đang diễn ra tràn lan, từ đó có biện pháp phòng tránh thích hợp. Để tránh những hệ lụy không đáng có, người dân cần cảnh giác, tránh xa các hình thức vay nặng lãi ngay từ đầu.