Hướng dẫn đọc bảng giá đầu tư chứng khoán cơ bản

Đầu tư chứng khoán là hình thức đầu tư rất phổ biến trên thế giới nhưng vẫn còn mới mẻ ở Việt Nam. Để đầu tư chứng khoán hiệu quả thì trước hết bạn cần hiểu cách đọc bảng giá đầu tư chứng khoán.

1. Nắm rõ các thuật ngữ cơ bản về đầu tư chứng khoán

Để tham gia và đầu tư thành công vào thị trường chứng khoán, nhà đầu tư cần làm quen với các thuật ngữ và chỉ số cơ bản trong chứng khoán. Bao gồm:

• Các thuật ngữ chứng khoán cơ bản.
• Cách phân biệt các loại chứng khoán.
• Quyền lợi khi sở hữu chứng khoán.
• Các thuật ngữ về giao dịch như: Khối lượng giao dịch, margin, call margin, break, các lệnh ATC, ATO, LO,…
• Các chỉ số phân tích chứng khoán cơ bản như VN-index, HNX-index, chỉ số EPS, ROI,.v..v…

Tất cả những thuật ngữ trên bạn có thể đọc ở bài viết chi tiết sau: Điểm danh các thuật ngữ trong chứng khoán nhà đầu tư phải biết

2. Hướng dẫn đọc bảng giá đầu tư chứng khoán cơ bản

Theo quy định pháp luật hiện hành, tại Việt Nam có 2 Sở Giao dịch chứng khoán hợp pháp là Sở Giao dịch chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh (viết tắt HoSE) và Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (viết tắt HNX). Mỗi sở đều có riêng 1 Bảng giá chứng khoán.

Bên cạnh đó, các công ty chứng khoán cũng có 1 bảng giá để phục vụ khách hàng của mình. Các bảng giá đều lấy thông tin từ một nguồn dữ liệu từ Trung tâm lưu ký nên về số liệu thường giống nhau và chỉ khác về mặt giao diện. Để dễ minh họa, chúng ta sẽ đọc Bảng giá chứng khoán của công ty VNDirect bởi đây là bảng giá được đánh giá là có giao diện dễ theo dõi và tích hợp nhiều sàn khác nhau rất tiện lợi.

Cột Mã chứng khoán

Cột Mã chứng khoán là danh sách xếp theo thứ tự từ A-Z các mã chứng khoán của các doanh nghiệp được niêm yết trên sàn. Các doanh nghiệp sau khi phát hành cổ phiếu sẽ được Ủy ban Chứng khoán cấp 1 mã gồm 3 chữ cái là tên viết tắt của công ty đó. 

Ví dụ: Mã chứng khoán của VNDIRECT là VND, của Ngân hàng Á Châu là ACB.

Cột Giá Tham chiếu

Giá tham chiếu là một chỉ số quan trọng cần lưu ý. Đây là con số thể hiện giá đóng cửa tại phiên giao dịch gần nhất. Giá tham chiếu được dùng để tính toán Giá trần và Giá sàn. Để phân biệt với các loại giá khác, giá tham chiếu có MÀU VÀNG.

Cột Giá Trần

Là mức giá cao nhất có thể đặt lệnh mua bán trong ngày. Cách tính mức giá trần khác nhau tùy theo sàn giao dịch. Giá trần có MÀU TÍM.

Cột Giá Sàn

Là mức giá thấp nhất có thể đặt lệnh mua bán trong ngày. Cách tính mức giá trần khác nhau tùy theo sàn giao dịch. Giá sàn có MÀU XANH LAM.

Ở sàn HoSE giá chứng khoán sẽ dao động trong biên độ ±7% so với mức Giá tham chiếu; tại sàn HNX, giá chứng khoán sẽ dao động trong biên độ ±10% và sàn UPCOM là ±15%.

Tại sàn HOSE và HNX biên độ giá trần và giá sàn sẽ dao động lần lượt ở mức ±7% và ± 10% so với Giá Tham Chiếu.

Bạn chỉ được phép đặt giá mua/giá bán nằm trong khoảng giá sàn và giá trần. Sàn sẽ từ chối khớp lệnh nếu đặt lệnh mua/bán với giá ngoài biên dao động này.

Lưu ý:

• Màu xanh: Giá tham khảo cao hơn Giá tham chiếu, nhưng chưa là giá trần
• Màu đỏ: Giá tham khảo thấp hơn Giá tham chiếu, nhưng chưa là giá sàn

Cột Tổng khối lượng

Là tổng số lượng cổ phiếu được mua/bán trong một ngày giao dịch. Cột này thể hiện tính thanh khoản và sự quan tâm của khách hàng với cổ phiếu. 

Cột Bên mua

Bảng giá thường gợi ý tham khảo cho nhà đầu tư 03 giao dịch mua tốt nhất bao gồm giá mua và số lượng cổ phiếu đã mua. 

Cột Bên bán

Bảng giá thường gợi ý tham khảo cho nhà đầu tư 03 giao dịch bán tốt nhất bao gồm giá bán và số lượng cổ phiếu đã bán.

Cột Khớp lệnh

Đây là hệ thống cột thể hiện thông tin rất quan trọng chính là giá, số lượng và tỷ lệ % giá chênh lệch so với giá tham chiếu qua các cột  “Giá”, “KL”, “+/-“.Cụ thể: 

• Cột “Giá”: Mức giá khớp trong phiên hoặc cuối ngày
• Cột “KL” : Số lượng lượng cổ phiếu khớp tương ứng với mức giá khớp
• Cột “+/-“ : là mức tăng giảm của đã khớp lệnh với Giá tham chiếu

Cột Giá

Là hệ thống cột giúp nhà đầu tư theo dõi mức giá giao dịch cao nhất, thấp nhất và trung bình của cả 2 giá trên qua thông tin hiển thị tại các cột: “Giá cao nhất”, “Giá thấp nhất” và “Giá TB”. Cụ thể: 

• Giá cao nhất: Giá giao dịch khớp cao nhất từ đầu phiên giao dịch đến thời điểm hiện tại.
• Giá thấp nhất: Giá giao dịch khớp thấp nhất từ đầu phiên giao dịch đến thời điểm hiện tại.
• Giá trung bình: Trung bình cộng của Giá cao Nhất và Giá thấp nhất.

Cột “Dư mua/Dư bán”

Tại phiên Khớp lệnh liên tục: Dư mua/Dư bán thể hiện số lượng cổ phiếu đang chờ khớp.

Khi kết thúc một ngày giao dịch: Cột “Dư mua/Dư bán” thể hiện số lượng cổ phiếu không còn tồn không thể giao dịch.

Cột ĐTNN (Đầu tư nước ngoài)

Là số lượng cổ phiếu Nhà đầu tư nước ngoài giao dịch trong ngày thể hiện qua 2 cột Mua và Bán:

• Cột Mua: Số lượng cổ phiếu Nhà đầu tư nước ngoài mua.
• Cột Bán: Số lượng cổ phiếu Nhà đầu tư nước ngoài bán.

3. Cách phân tích và lựa chọn cổ phiếu

Nếu là nhà đầu tư cá nhân với nguồn lực giới hạn, bạn nên lựa chọn đầu tư vào các doanh nghiệp mà bạn có thể mạnh như kiến thức chuyên môn, đang làm việc hoặc am hiểu.

Hiện trên thị trường có 2 trường phái phân tích phổ biến nhất chính là phân tích cơ bản và phân tích kỹ thuật.

• Phân tích cơ bản: Là kỹ thuật dùng để xác định giá trị nội tại của doanh nghiệp bằng cách phân tích các yếu tố cơ bản ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh hiện tại và tiềm năng phát triển trong tương lai. Các yếu tố thường được phân tích là Tăng trưởng doanh thu, lợi nhuận; Rủi ro mà công ty có thể gặp; Dòng tiền.
• Phân tích kỹ thuật: Là kỹ thuật phân tích nhằm dự đoán hành vi thị trường trong tương lai dựa vào 2 thông số quan trọng là “diễn biến giá” và “khối lượng giao dịch”. Phân tích thường sử dụng công cụ là các phần mềm và biểu đồ chỉ số giá để xác định xu hướng lên xuống của giá cổ phiếu từ đó đưa ra các quyết định có lời.

Đầu tư chứng khoán có ưu điểm lớn là khả năng sinh lợi hấp dẫn, có thể đầu tư chứng khoán online một cách dễ dàng,…Nhưng đổi lại yêu cầu nhà đầu tư cần có kiến thức cơ bản về kinh tế, tài chính và sử dụng các công cụ phân tích hợp lý. Nắm vững kỹ năng này có thể giúp bạn tăng trưởng tài sản, tạo nên một nguồn thu nhập mới hoặc đơn giản là tìm thêm lợi nhuận và trải nghiệm.