DCA là gì? Cách áp dụng chiến lược trung bình giá hiệu quả trong đầu tư

DCA  là thuật ngữ quen thuộc trong lĩnh vực đầu tư tài chính. Cùng Finhay tìm câu trả lời DCA là gì cũng như cách áp dụng DCA hiệu quả khi đầu tư trong bài viết sau đây.

DCA là gì?

DCA là viết tắt của Dollar cost Averaging, được gọi là chiến lược bình quân giá. Theo cách làm này, nguồn vốn được chia nhỏ và đầu tư ở các thời điểm khác nhau, giúp làm giảm sự ảnh hưởng do biến động từ thị trường giao dịch so với mua một lần với số tiền lớn (all in).

Trung bình giá có thể hiểu là việc nhà đầu tư dàn vốn thành nhiều lần giao dịch thay vì chỉ đầu tư 1 lần duy nhất. Trong tình hình kinh tế hiện nay, đây là chiến lược được yêu thích, giúp nhà đầu tư hạn chế rủi ro khi danh mục đầu tư bị ảnh hưởng bởi biến động thị trường.

Các giao dịch diễn ra không phụ thuộc quá nhiều vào giá tài sản cũng như thời điểm thực hiện giao dịch. Nhà đầu tư không cần bỏ phần lớn thời gian để phân tích, tính toán tìm cổ phiếu, đồng coin có giá tốt nhất.

Bạn chỉ cần đầu tư một cách có hệ thống theo DCA, chia số tiền ra bằng nhau (hoặc theo tỷ lệ cụ thể tùy mức vốn của mỗi người), cách nhau các khoản thời gian đều đặn, dù ở mức giá nào đi chăng nữa.

Dựa vào DCA, nhà đầu tư tránh khỏi sai lầm khi thực hiện khoản đầu tư tổng hợp nhưng sai thời điểm do định giá tài sản không chính xác.

Chiến lược trung bình giá tác động như thế nào đến đầu tư

Chiến lược này thực hiện rất đơn giản, nhưng hiệu quả đem lại thì rất lớn. Nó giúp bạn giảm thiểu rủi ro lên xuống của làn sóng thị trường, bù lại lại còn giúp bạn đạt được nhiều lợi nhuận khi thị trường đi lên.

Tuy nhiên, vẻ đẹp của Trung Bình Giá có tầm ảnh hưởng lớn hơn về mặt lâu dài, bạn có thể xem tiếp dưới đây. Bạn còn nhớ là bạn đầu tư 1,000,000đ từ ban đầu đúng không? Nhìn xem dưới này sẽ thấy sự khác biệt giữa theo Trung Bình Giá và Không chiến lược nào.

Bạn thấy đấy, kể từ tháng thứ 4 đổ đi, bạn đã thấy Trung Bình Giá tăng giá trị của bạn vượt bậc hơn so với đầu tư không chiến lược. Lý do rất đơn giản: Càng bỏ nhiều tiền vào trong cùng một lần, bạn càng chịu nhiều rủi ro với biến động của thị trường.

Dân gian gọi đó là “bỏ trứng vào cùng một giỏ”. Khi đầu tư không chiến lược, số tiền 1 triệu phải hứng chịu toàn bộ sự sụt giảm của trong 2 tháng đầu tiên, và phải dành thời gian còn lại để phục hồi. Trong khi đó, với chiến lược trung bình giá, không những giảm thiểu được thiệt hại đi còn 1/4, mà còn có thể tận dụng thời điểm giá thấp để thu gom được nhiều cổ phiếu hơn

Có thể tóm tắt chiến lược Trung Bình Giá đem lại những lợi ích sau đây cho bạn:

• Mua được giá thấp hơn
• Có tiềm năng sở hữu được nhiều cố phiếu hơn so với đầu tư không chiến lược
• Gia tăng giá trị tài sản (hay giá trị đầu tư) cho bạn nhiều hơn
• Giảm thiểu được rủi ro lên xuống của thị trường

Cách tính DCA trong đầu tư

DCA được ứng dụng trong đầu tư tài chính, từ lĩnh vực chứng chứng khoán cho đến thị trường tiền điện tử. Có 3 cách tính DCA theo 3 trường hợp cụ thể.  Dưới đây là ví dụ cụ thể về thị trường tiền điện tử:

• Khi số lượng đồng coin mua mới ít hơn số lượng mua cũ:

Mua lần 1: 100 BTC giá 50.000 đô

Mua lần 2: 50 BTC giá 20.000 đô

⇒ Trung bình giá yếu = (100*50.000 + 50*20.000)/150 = 40.000 đô (đây cũng là giá hòa vốn)

• Khi số lượng coin mua mới bằng số lượng mua cũ:

Mua lần 1: 50 BTC giá 50.000 đô

Mua lần 2: 50 BTC giá 20.000 đô

⇒ Trung bình giá cân bằng = (50.000 +20.000)/2 = 35.000 đô (giá hòa vốn)

• Khi số lượng đồng coin mua nhiều hơn số lượng mua cũ:

Mua lần 1: 50 BTC giá 50.000 đô

Mua lần 2: 100 BTC giá 20.000 đô

⇒ Trung bình giá mạnh = (50*50.000+100*20.000)/150 = 30.000 đô (giá hòa vốn)

Ưu – nhược điểm của chiến lược trung bình giá

DCA được coi là công cụ tài chính để nhà đầu tư tích lũy tài sản tiết kiệm trong một khoản thời gian dài hạn. Bạn có thể trung hòa sự biến động ngắn hạn của vốn chủ sở hữu, từ đó tránh chịu các rủi ro dễ gặp khi giao dịch thường xuyên.

Nhờ khả năng giảm thiểu rủi ro, rút ngắn khả năng hòa vốn và gia tăng lợi nhuận cho nhà đầu tư,… DCA ngày càng được yêu thích. Dù là người giao dịch có kinh nghiệm hoặc mới tham gia thị trường đều ưu tiên lựa chọn phương pháp DCA.

Tuy nhiên, để trung bình giá thuận lợi, bạn cần lưu ý các ưu – nhược điểm của cách làm này. 

Ưu điểm

DCA có nhiều ưu điểm nổi trội, được các nhà đầu tư yêu thích và lựa chọn trong chiến lược đầu tư của mình. Vậy ưu điểm của DCA là gì?

Sử dụng DCA giảm nguy cơ đầu tư cảm tính 

Những người mới chưa có nhiều kinh nghiệm thường quyết định xuống tiền thường theo cảm tính. Nếu may mắn bạn sẽ kiếm lời, nhưng phần lớn bị thua lỗ do các quyết định đưa ra không có căn cứ mà chủ yếu theo linh cảm và tâm lý ăn may.

Nếu sử dụng DCA, nhà đầu tư giảm khả năng bị tác động bởi FOMO (Fear of missing out) thị trường. Bạn bắt buộc phải xây dựng kế hoạch đầu tư khoa học. Nếu có xuống tiền, bạn sẽ kiểm soát tốt hơn so với việc gặp mã nào thích, nghe đồn, tin người khác rồi mua bất chấp.

Không đặt nặng vấn đề đúng thời gian, đúng mã cụ thể

Dù bạn có dày dặn kinh nghiệm đến đâu vẫn có lúc đưa ra quyết định sai do nhận định ban đầu bị lệch bởi tác động từ thị trường. Với DCA, bạn không cần canh thời gian từng giây để vào lệnh hay chốt lệch. Vốn của bạn được trải đều trong suốt quá trình đầu tư nên nguy cơ vào lệnh sai thời điểm ít xảy ra.

Tiết kiệm chi phí đầu tư

Không cần có nguồn vốn quá lớn, chỉ cần bỏ ra một khoản tiền nhất định trong khả năng là có thể áp dụng DCA vào đầu tư. Vốn sẽ được tích lũy dần như một khoản tiết kiệm. Đây là phương pháp đầu tư dài hạn, ít rủi ro hơn các phương pháp khác.

Tiết kiệm thời gian đầu tư

Nhà đầu tư không cần tập trung quá nhiều thời gian mỗi ngày để theo dõi biến động giá, biến động thị trường,… Chỉ cần áp dụng theo đúng chiến thuật DCA mình xây dựng là có thể đầu tư khoa học mà hiệu quả. 

Lưu ý: không tốn nhiều thời gian không có nghĩa là bỏ qua việc theo dõi thị trường. Dù trong lĩnh vực nào, sân chơi nào có luật ở đó, phát hiện tín hiệu biến động trước giúp bạn đầu tư hiệu quả hơn.

Rút ngắn thời gian hòa vốn

Trung bình giá càng thấp, điểm hòa vốn càng gần. So với đầu tư tổng hợp (all in) thì điểm hòa vốn sẽ thấp hơn. Bên cạnh đó, DCA hòa vốn càng nhanh, khả năng sinh lời càng cao.

Nhược điểm

• Nhược điểm đầu tiên phải kể đến chính là chi phí cho hoạt động giao dịch. Vì vốn được chia nhỏ ra nên bạn sẽ thực hiện nhiều giao dịch với khối lượng nhỏ theo chiến lược trung bình giá. Các giao dịch phát sinh bị tính phí, càng nhiều giao dịch thì phí càng cao.
• Tiếp theo là lợi nhuận thấp hơn so với all in. Trường hợp bạn all in vào 1 mã tốt có tiềm năng phát triển, tiền kiếm được là rất lớn. Trường hợp bạn DCA vào các mã rác, nguy cơ trắng tay hoàn toàn có thể xảy ra. Nếu bạn chấp nhận mức lợi nhuận thấp đồng nghĩa mức rủi ro cũng thấp.

Nhìn chung, DCA là phương pháp đầu tư phù hợp cho những ai có nguồn vốn khiêm tốn, không thích rủi ro, muốn sự an toàn trong quá trình đầu tư. Các nhà giao dịch muốn tận dụng sự thay đổi về giá chứng khoán để thu lợi khổng lồ thì DCA không phải là lựa chọn hàng đầu.

Hướng dẫn áp dụng chiến lược DCA hiệu quả

DCA chứng khoán là một chiến thuật dài hạn, bạn nên chuẩn bị tâm lý ổn định và niềm tin vào danh mục đầu tư của mình. DCA nên áp dụng với các mã chứng khoán mạnh như VN30, HNX30,… trong lĩnh vực tiền điện tử nên dùng DCA với đồng có nền tảng lớn mạnh như BTC, BNB, ETH, …

Trường hợp thị trường đang xuống (Downtrend): Không nên dùng DCA vì nguy cơ cháy tài khoản rất cao. Khi thị trường tăng trưởng, mã chứng khoán tăng mạnh thì DCA lại làm giảm lợi nhuận so với all in.

Trường hợp thị trường đang trong xu hướng, có các ngưỡng hỗ trợ mạnh ở gần bên dưới là thời điểm thích hợp áp dụng DCA.

Để áp dụng chiến lược DCA, bạn có thể thực hiện theo các bước sau:

• Bước 1: Xác định cụ thể mức thua lỗ cao nhất bạn có thể chấp nhận được. Điều này giúp sẵn sàng tâm lý nếu không may kế hoạch bị lệch. Cần đảm bảo mức thua lỗ không quá 5 – 10% tài khoản.
• Bước 2: Tính tổng khối lượng lệnh đặt tương ứng với số vốn. 
• Bước 3: Lập kế hoạch phân bổ vốn phù hợp. Giao dịch mua vào đặt định kỳ mỗi tuần, mỗi tháng,… và chia theo tỷ lệ 3:3:4, 2:3:5,… tùy vào khẩu vị rủi ro (mức rủi ro tối đa chịu đựng của mỗi người tính ở bước 1).
• Bước 4: Xác định và lên kế hoạch cụ thể thời điểm vào lệnh, chốt lời, cắt lỗ.
• Bước 5: Chọn thời điểm tiến hành DCA hợp lý.

Lưu ý gì khi sử dụng chiến lược DCA trong đầu tư

Để áp dụng DCA chứng khoán hiệu quả, bạn cần lưu ý các vấn đề sau:

• Tìm và lập danh sách đầu tư phù hợp. Thị trường có hàng nghìn mã giao dịch, các mã rác càng nhiều. Nhất là thị trường tiền điện tử, đồng Coin rác nhiều vô kể. Có đôi khi chúng trở nên “hấp dẫn” bởi các “cá mập” cố ý làm giá, tăng giá để rồi rớt xuống đáy. Sở hữu chúng càng nhiều, nhà đầu tư càng thua lỗ. DCA sẽ an toàn và hiệu quả hơn với các mã tốt, đồng coin tốt. Chúng có cơ sở, nền tảng vững cùng tiềm năng phát triển trong tương lai.

• Áp dụng trung bình giá DCA nên theo dõi biến động giá nếu bạn có kế hoạch mua thêm coin. Giả sử bạn đã có lời sau khi DCA, bạn muốn mua thêm tài sản mới cần biết được nên mua giá nào, mua với số lượng bao nhiêu. Không nên vội mua thêm khi mức giá có dấu hiệu giảm.
• Không dùng DCA khi thị trường Downtrend dài hạn. Bởi lúc này, bạn sẽ khó xác định được đâu là đỉnh và đáy thị trường. Điều cần làm lúc này là theo dõi chặt chẽ sự biến động của thị trường.

Phương pháp đầu tư áp dụng chiến lược trung bình giá DCA không giúp bạn loại bỏ hoàn toàn các rủi ro trong đầu tư. Bạn vẫn nên cập nhật thông tin, đánh giá và nhận định thị trường dựa vào các tín hiệu cụ thể. Một lưu ý quan trọng, cần thận trọng khi dùng DCA nếu sử dụng đòn bẩy tài chính. Tốt nhất chỉ nên dùng 1 trong 2 để đảm bảo an toàn cho tài chính của mình.

Trên đây là những chia sẻ trả lời cho câu hỏi DCA là gì. Đây là chiến lược đầu tư quan trọng mà bất kỳ ai tham gia vào thị trường nên biết. Áp dụng DCA hiệu quả giúp mang lại kết quả đầu tư tốt hơn. Hy vọng bạn đọc của Finhay đã hiểu rõ về DCA, từ đó biết cách ứng dụng nó vào kế hoạch đầu tư của mình.